The Memory Remains

Veni, vidi, zjedli.

No i wróciliśmy z wyprawy śladami Giedymina, Witolda i Kiejstuta. A może raczej śladami cepelinów, kołdunów i chłodnika. Okrągły tydzień spędziliśmy w uroczych Trokach, małym miasteczku umiejscowionym na wąskim cyplu pośród jezior. Prawie codziennie wybieraliśmy się też na wycieczkę do Wilna, korzystając z uroków lokalnego transportu. Litewska stolica i okolice to miejsca ekstremalne – prawdziwy przekrój przez miejsca piękne i ohydne, prawdziwy przegląd smutnych i wesołych ludzi. No, ale po kolei.

Troki urzekają przede wszystkim naturalnym pięknem i spokojem. Niewątpliwie największą atrakcją w okolicy jest zamek na wyspie. Jedyny taki w naszej części Europy, więc tym bardziej warto zobaczyć. Popływać na rowerze wodnym lub w łódce wokół zamku też można i to już za cenę czterech piw. Jednak moją największą osobistą atrakcją miasteczka jest wypasiona cukiernia. Ciasta, ciastka i czekoladki nie pozwalały mi obojętnie przejść obok tego lokalu. Zaszczycałem go zatem swoim jestestwem przy każdej sposobności.

Wilno to miasto kontrastu. Ichnia stołeczna starówka ma naprawdę sympatyczny klimat. Dużo knajpek knajpek tradycyjnym litewskim jadłem, ale też restauracje z kuchniami z różnych stron świata. Bogato zdobione fronty kamienic, uliczni grajkowie i galerie sztuki na otwartym powietrzu. Ale wystarczy oddalić się nieco od starej części miasta, żeby zobaczyć postkomunistyczny syf, piszczącą wręcz biedę i chylące się do ziemi obleśne budynki. Że nie wspomnę już o dziesiątkach mieszających się tu kultur, nacji, języków i religii. Wilno to miasto chaosu.

Kącik porad praktycznych – jak nauczyć się litewskiego w dwadzieścia pięć minut. Generalnie mówimy sobie swobodnie po polsku, dodając tylko do każdego rzeczownika sympatyczną końcówkę ‘-as’. Tak więc mamy ‘solariumas’, ‘bankas’, ‘biliardas’ i ‘baras’. Jeśli jesteście jeszcze w stanie opanować liczebniki od jeden do pięć w językach angielskim i rosyjskim, to czujcie się już jak profesor Miodek. Przepraszam, jak profesoras Miodekas. Jeśli z liczebnikami akurat jesteście na bakier, to pokazywanie na palcach też ujdzie.

Kącik małego krajoznawcy – do narodowych skarbów Litwy należą bez wątpienia bursztyn, len i … śmietana. Litewska śmietana jest jak nektar bogów. Idealnie kremowa, o doskonałej konsystencji i cudownym smaku. W większości wileńskich restauracji śmietana traktowana jest jako pełnoprawny dodatek. Na równi ze skwarkami, sosami, pieczywem i frytkami. Potomkowie Giedymina serwują swoją przepyszną śmietanę nawet do gołąbków, czy kotletów. Jakakolwiek zupa, zaserwowana bez choćby łyżki śmietany, byłaby bluźnierstwem wobec litewskiej kuchni.

Kącik nienawiści – turystyka zorganizowana. Idziesz sobie spokojnie przez jedną z wileńskich ulic, podziwiając widoki. Nagle, przed Tobą wyrasta horda dzikusów, jakby żywcem wyjętych z epoki paleolitu. Ten spocony i hałaśliwy tłumek biegnie przed siebie, taranując wszystko, co stanie im na drodze. Niesieni jakąś natchnioną siłą pędzą od jednego zabytku do następnego. Na przedzie cwałuje jakaś stara kobiecina – wymachuje parasolką, patrzy wymownie na zegarek i popędza barbarzyńców. To, tak zwana, przewodniczka stada. A stado to wycieczka z Polski, delektująca się historycznymi urokami Wilna. Wszyscy do zabicia.

Słowniczek przydatnych pojęć:

śmietana – grietine
piwo – alus
śmietana – grietine
cepeliny – cepelinai
śmietana – grietine
Polska – Lenkija
śmietana – grietine
jak pana godność? – kokia jusu pavarde?

I na koniec…

śmietana - grietine